Bergen en dalen

Met zoveel bergen moet het landschap wel gezegend zijn met even zoveel dalen, veelal ontstaan door de erosie van water en wind. Enkele hiervan willen we belichten om de diversiteit van het landschap te onderstrepen.

Taïgetos-gebergte

In het zuiden van de Pelopónnesos is er geen ontkomen aan; het indrukwekkende Taïgetos-gebergte springt direct in het vizier. Het strekt zich uit ruwweg gezegd tussen Kalamata, Sparta en Kardamíli. De hoge, spitse toppen pieken woest de lucht in. Het Taïgetos-gebergte wordt door de inwoners ook wel ‘Het dak van de Peloponnesos’ genoemd. Het gebergte heeft zijn naam te danken aan de bergnimf Taygeta, die de dochter van Atlas was en tevens een van de geliefden van Zeus. De hoogste top van de Taïgetos is de Ilias en reikt tot maar liefst 2407 meter. Naast deze enorme piek zijn er nog vier hoge toppen die het berglandschap domineren. Door de vijf toppen wordt het gebergte ook wel Pentadaktilos genoemd, oftewel ‘de Vijf Vingers’. Opmerkelijk is dat ook nu nog, het gebergte met 1 centimeter per jaar groeit. De bergen zijn hier zo hoog dat op de toppen vaak sneeuw blijft liggen. Het is een geliefd gebied voor bergbeklimmers, redelijk onontdekt en voert over de toppen maar ook langs diepe kloven. Er zijn ook wandelroutes die aangegeven worden.

Het gebergte is in allerlei opzichten bijzonder te noemen. Zo zijn er wel 50 dorpen verspreid over de hellingen en dalen. Vele bronnen en beken plus twee rivieren doorspekken het landschap en voorzien met name de vallei van water. Dat de vallei hierdoor zeer vruchtbaar is, laten alle fruit- en notenbomen hier wel zien. Tevens zijn de hellingen rijkelijk begroeid en ondanks de hoge temperaturen en rotsachtige ondergrond, verrassend groen. Verschillende soorten wilde orchideeën, anemonen en lavendel zorgen voor een prachtig kleurenpalet. Er komen overigens wel 150 inheemse plantensoorten voor waarvan er meer dan 20 uniek voor de Taïgetos zijn. Zo’n 85 vogelsoorten hebben hier hun nestelgebied gevonden. Verschillende roofvogels zweven hier door de lucht. Zo is er de buizerd, de valk, de gouden adelaar met als klap op de vuurpijl de Eleonora’s valk. 75% van de totale wereldpopulatie van deze valk bevindt zich in Griekenland. De overige dieren die het gebied bewonen zijn de wolf, de vos, jakhals en kleine knaag- en roofdieren zoals de marter, de das, konijn en egel.

Dit alles heeft ervoor gezorgd dat het gebied is uitgeroepen tot beschermd gebied en is opgenomen in het Nature 2000 programma. Dit is een Europese organisatie die zich inzet voor het behoud, de bescherming en het herstel van de biodiversiteit.

Voor een bezoek aan dit indrukwekkende gebergte is het slechts een half uur rijden van de kust bij Stoupa en Kardamílli. Misschien is het bedwingen van de toppen een te grote uitdaging, maar een wandeling over de uitlopers van de hellingen of door een van de kloven moet toch zeker lukken. De natuur zal u versteld doen staan en wellicht dat dit verlangen naar een volgende tocht teweeg zal brengen.

Enkele kloven op uw pad door de Taïgetos

Erosie door de eeuwen heen, heeft gezorgd voor het ontstaan van diverse kloven. Bronnen en watervallen bevinden zich in het hele gebied en vormen een interessant onderzoeksgebied voor wetenschappers, maar kunnen ook de wandelaar zeker bekoren. We noemen enkele kloven in dit gebied.

Megali Lagada-kloof

Deze kloof scheidt het noordelijke deel van het centrale deel van de Taïgetos. De 1300 meter lange kloof vindt zijn oorsprong aan het noordwesten van het gebergte bij het dorp Alagonia en baant zich een weg via Kaiadas en Tripi naar het eindpunt, de Evrótas-rivier.

Vardounia-kloof

Deze kloof bevindt zich in het zuidelijk deel van Taïgetos, ten noorden van de plaats Aereópoli. Het is een tamelijk wilde kloof waar bronnen ontspringen en rivieren voeren naar de vallei van Sparta. Watermolens en bijzondere bruggen zijn in dit gebied te bewonderen.

Rintomos-kloof

Zoals in het Grieks vaak het geval is, is deze kloof ook onder een andere naam bekend. In het Oud-Grieks wordt deze kloof ook wel ‘Chirios Napi’ genoemd, wat ‘zwijnenvallei’ betekent. Deze kloof vindt zijn oorsprong onder de bergtop Neredóvouna op een hoogte van maar liefst ruim 2000 meter. Vervolgens vindt het een weg langs de dorpen Pigádia , Kentro, Doloi en eindigt aan de kust van Santova in de baai van Messinia, vlakbij het vissersdorp Kitriés. De bijna verticale hellingen van de kloof, maar ook de contouren ervan, zijn werkelijk prachtig.

Víros-kloof

De diepe Víros-kloof is gelegen in het gebied Buiten-Máni en meet een lengte van ongeveer 20 kilometer. De kloof loopt vanaf de voet van Profitis Ilias, de hoogste berg van het Taïgetos-gebergte, tot Kardamili. Het wordt omgeven door weelderige bossen en planten, onder andere het Vasiliki bos dat een oppervlakte van maar liefst 11.000 ha beslaat en voornamelijk pijnbomen bevat. Door de kloof zijn diverse wandelpaden aangegeven. Zo kan men in ongeveer tweeënhalf uur de Viros-rivier op het diepste punt van de koof bereiken. De kloof doorkruisen in de lengte zal moeilijk zijn, gezien de paden zich veelal verliezen in de dichte en wilde begroeiing van de kloof. In vroeger tijden was het de route waarlangs de koningen van Sparta zich richting Karadamili begaven.

Noupantis-kloof

Tussen Kardamili en Stoupa bevindt zich het einde van de Noupantis-kloof. De route door deze kloof start op 740 meter hoogte bij het Vaidenitsa-klooster en leidt men langs de dorpen Vaidenitsa en Saidonas naar het eindpunt, het strand Foneas. Dit is een pittige wandeling en neemt plusminus 6 uur in beslag. De wanden van de kloof zijn voorzien van vele, overigens ontoegankelijke grotten en vormen een spectaculair uitzicht.

Polylimnio-kloof

Tussen Kalamata en Petalidi bevindt zich de Polylimnio-kloof. De naam Polylimnio betekent ‘veel meren’ en dit is dan ook precies wat de kloof laat zien. Een wandeling van Petalidi via Rizómilos naar Charavgi leidt naar het begin van de kloof. Een tocht van slechts vijf minuten leidt naar een oase van weelderig groen en door middel van houten bruggen komt men in een verborgen paradijs van olijfbomen, wijngaarden, watervallen en zo’n vijftien meren. Een mooie gelegenheid voor een duikje ter opfrissing. Deze exotisch ogende plaats is pas onlangs aan het licht gekomen. Drie kilometer verderop is een grot waar bijzondere vlinders zich hebben gevestigd.

De Evrótas-rivier

Dit is een van de belangrijkste waterwegen van Griekenland met aan een van de oevers de stad Sparta. Volgens de Griekse mythologie was Evrótas de derde koning van Lakonia. Hij had een dochter genaamd Sparta. De gelijknamige stad werd dan ook vermoedelijk naar haar vernoemd. Koning Evrótas legde een kanaal aan rondom de stad Sparta om op die manier het stilstaande water richting de zee te verplaatsen. Deze rivier kreeg daarom zijn naam toebedeeld. Een andere versie beweert dat de koning zichzelf in deze rivier verdronk nadat hij verslagen werd door de heerschappij van Athene.

Evrótas betekent ‘goede doorstroming’. De rivier is 82 kilometer lang en vindt zijn oorsprong in het Taïgetos- en Párnonas-gebergte. De Evrótas-delta is een gebied van aanzien in het zuiden van de Pelopónnesos. Door de combinatie van water en begroeiing in de juiste verhouding, bevinden zich in deze wetlands wel meer dan 210 verschillende soorten vogels. Niet alleen vogels en vissen hebben hier hun plek gevonden, tevens is het de verblijfplaats van enkele bedreigde diersoorten zoals de wolf en de jakhals.

Nog steeds groeit hier langs de oevers een soort riet, dat kinderen volgens de zogenaamde Spartaanse opvoeding moesten plukken om hun matrassen ermee te vullen.

De regio is opgenomen in het programma Nature 2000. Dit is een Europese organisatie die zich inzet voor het behoud, de bescherming en het herstel van de biodiversiteit. Er bestaat voor deze regio een plan om zowel flora, fauna als ecosysteem zo goed mogelijk te beschermen en beschutten.

Neda-rivier

We laten de Taïgetos voor wat het is en verplaatsen ons naar de rest van de Pelopónnesos.

De Neda-rivier bevindt zich in het westen van de Pelopónnesos en ontspringt bij het gelijknamige dorp Neda. Deze ruim 30 kilometer lange rivier mondt uit in de golf van Kyparissia en kenmerkt zich door de vele bochten, een continue wisselend landschap, oude, stenen bruggen, grotten, meren met turkoois water, kletterende watervallen zoals bij het dorp Platania en pittoreske dorpen.