De dagen van de Alkyonides
Griekenland kent in het hartje van de winter een periode met uitzonderlijk kalm en warm zonnig weer die door de oude Grieken ‘Alkyonides’ werd genoemd. Het gaat hier om een weerfenomeen dat wetenschappelijk is te verklaren, maar de Griekse mythologie geeft een andere uitleg.
Alkyoni was de dochter van Enareti en Aeolus, de bewaarder van de winden. Met haar schoonheid wist zij het hart van Ceyx, koning van Trachis, te veroveren en al snel volgde een huwelijk. Het dolverliefde echtpaar vestigde zich aan de kust en kon hun geluk niet op. De rijkdom en voorspoed stegen hen echter zodanig naar het hoofd dat ze zich als goden gingen gedragen en elkaar zelfs met Hera en Zeus aanspraken. Dit gedrag wekte de toorn van Zeus op en hij besloot het echtpaar te straffen.
Op een dag trok Ceyx er met zijn boot op uit om te gaan vissen. Alkyoni had een slecht voorgevoel, maar kon haar echtgenoot niet overreden thuis te blijven. Zeus zag zijn kans waar en veroorzaakte een flinke storm waarin de boot van Ceyx door de bliksem werd geraakt en verging. Toen Alkyoni zich realiseerde dat zij haar geliefde niet meer levend terug zou zien werd zij overmand door verdriet en stortte zich wanhopig vanaf de rotsen in zee.
Diep onder de indruk van de onvoorwaardelijke liefde van Alkyoni besloten de goden haar met haar echtgenoot te herenigen door hen in zeevogels te veranderen en deze haar naam te geven (αλκυόνη, ijsvogel in het Nederlands). Elke winter legde Alkyoni haar eieren in de rotsen aan de kust, dicht bij de plaats waar haar geliefde echtgenoot was verdronken. Maar door het winterse weer met harde wind en hoge golven overleefden de eieren het tot haar grote verdriet nooit. Zeus kreeg medelijden en besloot in te grijpen door elk jaar voor ruim tien dagen met uitzonderlijk warm en zonnig weer te zorgen. Tevens kreeg Aiolus de opdracht tijdens deze periode de winden in zijn leren zak te houden.
Tot op de dag van vandaag wordt de term Alkyonides nog overal in Griekenland gebruikt om de warme en windvrije periode tussen eind december en begin februari aan te duiden. En Alkyoni, de ijsvogel? Die overwintert elk jaar in Griekenland en plant zich dankzij het ingrijpen van Zeus nog altijd in deze periode voort!