De herkomst van de naam ouzo
Voor de meeste Grieken staat een glaasje ouzo symbool voor met name zomerse onbezorgdheid en gezelligheid. Vrienden en bekenden komen bijeen, het liefst aan zee, en al snel rinkelen de ijsblokjes in de glazen en wordt er geproost met een vrolijk geia mas. Maar is de naam van dit overbekende Griekse drankje eigenlijk wel Grieks?
Over de herkomst van het woord ouzo bestaan verschillende interpretaties. Sommige zweren dat het komt uit het Oudgriekse ozo (όζω) wat zoveel betekent als ‘sterk ruiken’, weer andere willen dat het afkomstig is van het Turkse woord üzüm, dat druiventros betekent. De meest gehoorde uitleg echter, en ook de leukste, is er een die wij u niet willen onthouden.
Ouzo is ontstaan uit tsipouro, een alcoholisch extract dat wordt gebrouwen van de droesem van druiven, restanten die overblijven na het persen van druiven. Dit wordt een aantal keren gedistilleerd voordat het drinkbaar is. Voor het verhaal hoe ouzo hieruit is ontstaan gaan we terug naar de 19e eeuw, naar de tijd van de Turkse overheersing.
In Tirnavos, een dorp in Thessalia dat nog altijd bekend staat om de uitstekende tsipouro, was een Turkse arts gelegerd. Hij sloot hier vriendschap met twee plaatselijke notabelen, een stoffen handelaar en de eigenaar van een distilleerderij. Regelmatig kwamen de drie vrienden ’s middags bijeen om voor het eten een glaasje tsipouro te drinken. De arts was een fervent liefhebber van dit drankje en besloot op een dag zijn vriend in de distilleerderij op te zoeken. Daar adviseerde hij hem wat nieuwe ingrediënten zoals anijs toe te voegen aan het distillaat. Dit bleek een groot succes en na het proeven van dit nieuwe extract riep de drankenmaker enthousiast ‘wat is dit voor iets geweldigs, dit is ouzo Massalias!’
Maar wat bedoelde hij nu eigenlijk met deze woorden? Nu moet u weten dat in die tijd in Tirnavos zijderupsen werden gekweekt. Deze produceerden elk jaar een grote hoeveelheid cocons waarvan de strengen van de beste kwaliteit via de Italiaanse stad Genua naar Massalia (Marseille) werden geëxporteerd. Tijdens het vervoer droegen deze strengen het label ‘uso Massalia’, voor gebruik in Marseille. Al snel werd deze kreet in de handel veel gebruikt voor alles wat van uitzonderlijke kwaliteit was. Dus toen de drankenhandelaar na het drinken van het nieuwe distillaat in zijn enthousiasme ‘Uso Massalias’ riep, bedoelde hij hiermee dat dit een exclusief drankje was.
Wat hij toen uiteraard nog niet wist, was dat zijn kreet uit zou groeien tot de naam van een wereldberoemd drankje. Binnen de Europese Unie kreeg ouzo op 25 oktober 2006 zelfs de status van beschermde oorsprongsbenaming.