Beren, bubbels, bergen en bruggen - en nog meer moois

Vaak, heel vaak, waren we in Griekenland. Eerst op eigen houtje, later heerlijk met Ross Holidays. Heel veel eilanden, twee keer de Peloponnesos, zeker 4 keer met veel plezier in Pilion. En dit jaar ontdekten we de schoonheid van Noord-Griekenland.

Veroia, een gezellig drukke typisch Griekse plaats, moet je echt bezoeken. Veroia had de oudste Joodse gemeenschap van Griekenland: al rond de jaartelling vestigden zich er de eerste Joden. In de Tweede Wereldoorlog werden alle Joodse bewoners – op 2 na - gedeporteerd en vermoord. De oude Joodse wijk, een piepklein buurtje, raakte vervallen. Inmiddels is het gedeeltelijk gerestaureerd, waarbij vooral de synagoge prachtig is geworden. Ook de apostel Paulus heeft Veroia bezocht. Grappig genoeg staat de gedenkplaats voor Paulus een paar honderd meter verwijderd van de synagoge en vlak naast een grote moskee. Drie geloven bij elkaar.

Niet ver van Veroia ligt Vergina, dat onder de naam Aigai de eerste hoofdstad was van het Macedonische koninkrijk. Zo’n beetje het mooiste museum in Griekenland is aangelegd in de (gereconstrueerde) grafheuvel met de graven van Philippus II, de vader van Alexander de Grote, van een van Philippus’ vrouwen en van leden van zijn hofhouding. Toen we voor dat graf stonden en even verderop bij het met goud versierden kistje waarin de botten en de schedel van Philippus gevonden zijn, realiseerden we ons : ‘dichter dan dit kunnen we niet bij Alexander komen’. Heel bijzonder.

Onderweg in Noord-Griekenland wordt op borden gewaarschuwd voor beren. Die zagen we onderweg niet, wel veel schildpadden die traag de weg overstaken. Beren zijn er wel in Arktouros, het berenreservaat bij het bergdorpje Nymfea. Gestart in 1990 door vrijwilligers om een eind te maken aan de op de Balkan heel gangbare gruwelijke behandeling van beren. Zoals eenzame beren in kuilen, bekogeld met stenen door de dorpsjeugd. Of de populaire praktijk van de ‘dansende beren’, waarvan er nog één oudje in Arktouros leeft. Arktouros vangt nu vooral beren op uit armzalige dierentuinen en circussen, welpjes als huisdier gehouden maar toch te groot geworden, of moederloos omdat mama is aangereden op een van de wegen. Oudere beren die niet meer zelfstandig in het wild kunnen leven blijven permanent in het park. Jonge beren worden in Arktouros grootgebracht zoals hun moeder het zou doen en daarna in de natuur uitgezet, met een zendertje om te kunnen volgen of het de dieren lukt. Zo ja, dan valt het zendertje na een paar jaar uit; zo nee, dan worden ze teruggehaald naar Arktouros.Lees ook het verhaal in het Kafenion over beer Patrick, geadopteerd door Ross Holidays.

Wijn met ‘Bubbels’ vind je bij wijnmaker Laurens Karanika in Amyntaio, vlakbij Nymfea. Als wijngekkies konden we daar niet wegblijven. Laurens heeft een Nederlandse vader en een Griekse moeder afkomstig uit Pilion. Hij is zo’n 15 jaar geleden begonnen met zijn wijngoed, heel bevlogen maakt hij een fantastische methode traditionelle (bubbels op de manier van Champagne) en heerlijke rode wijnen van de Xinomavro- en Assyrtikodruif. Zijn mousserende wijnen zijn top en worden door internationale wijngoeroes zeer geprezen! Tijdens een bezoek zal Laurens je uitgebreid vertellen hoe hij het allemaal doet ( biologisch!)! Laurens wees ons ook op een weg in de verte waarover Alexander de Grote met zijn legers getrokken zou zijn. Zo waren we weer even dichtbij Alexander.

Onze eerste stop Naoussa ligt al in de bergen en nog mooier is Nymfea, een hooggelegen bergdorp als een juweeltje! Heel oud, oorspronkelijk bewoond door Vlachen, waarschijnlijk afstammelingen van Romeinse soldaten, later nomadische herders en boeren. Ooit woonden er zo’n 3.000 mensen, welvarend dankzij zilversmederijen. Na de Tweede Wereldoorlog en de Burgeroorlog daarna en door emigratie waren er nog 300 over. Nakomelingen van oud-bewoners, rijk geworden in het buitenland, hebben veel woningen in het dorp schitterend gerestaureerd. Waarschuwing: luister niet naar Google Maps als die je via steile en smalle klinkerwegen stuurt naar Guesthouse Argyro. Daar kom je alleen buitenom via de ‘grote’ weg. Wat een prachtige accommodatie! Helemaal in stijl ingericht, heel mooie kamers, met Argyro en Giannis als trotse en gastvrije eigenaren. Giannis wijst je graag de weg naar Arktouros. Helaas was er maar één overnachting gepland, veel te kort, we komen er graag terug en blijven dan langer! Alleen al voor het ongelooflijk uitgebreide en verrukkelijke ontbijt.

Op weg naar Monodendri belandden we in gigantische regen- en onweersbuien. Van het bergachtige landschap viel ons alleen op dat er heel veel tunnels zijn. Pas bij Ioannina werd het droog. Omhoog slingerend door de bergen zijn er ook weer waarschuwingsborden, nu niet voor beren, maar met een plaatje van een soort schaap-geit-koe mix. Verklaring: je komt niet alleen loslopende geiten en schapen tegen, maar ook koeien. Het oude plaatsje Monodendri ligt verscholen onder de doorgaande weg: smalle straatjes met kasseien, een intiem dorpsplein, prachtige uitzichten over de Vikoskloof vanaf Ayia Paraskevi, een klooster uit 1416. En je kunt heerlijk eten in het dorp, met mooie wijnen. Vanuit Monodendri wandel je in zo’n 4 tot 6 uur door de gigantische kloof naar Vikos lopen. Je kunt ook vanuit Vikos in de kloof afdalen en naar de bron lopen van het riviertje dat door de kloof stroomt. Goed aangegeven pad, goed te belopen, alleen was op de terugweg naar Vikos de klim van 450 meter omhoog in de middagwarmte wel wat pittig.

Verderop in het gebied liggen schilderachtige boogbruggen uit de periode 1775 – 1875 in de omgeving van Kipi en Koukouli, zoals de Kapetan Arkouda Brug, de Kapitein Beer Brug. Wandelaars zoals wij komen helemaal aan hun trekken op de paden van de Epirustrail.

Onze volgende berg-bestemming was de Tzoumerka. Maak een tussenstop in Dodona, het voormalige orakel met de eikenboom van Zeus. Nog nooit met zo weinig toeristen op een opgravingslocatie in Griekenland geweest. Via een route met schitterende uitzichten, maar af en toe heel slechte wegen, belandden we in Kypseli. Niet alleen in het Guesthouse met dezelfde naam, maar overal in dit gebied, waren we de enige buitenlanders. De eenvoudige dorpsrestaurantjes werden overwegend bezocht door luid pratende dovige oudere mannen met een stok, en door ons dus. Ook in de Tzoumerka kun je geweldig wandelen, bijvoorbeeld van de Tzari-brug over een beschaduwd pad langs de rivier de Acheroos richting Plaka-brug. Geheimtip voor lunch: het restaurantje in het verderop gelegen bergdorpje Mikrospilia op het veldje met bomen dat daar het dorpsplein is.

Na een rustweekje in ons geliefde Kala Nera op Pilion reisden we terug naar Thessaloniki door het berggebied van de beroemde Olympos, de hoogste berg in Griekenland en het Huis van de Goden. Indrukwekkend van afstand te zien vanuit het bergdorp Palaio Panteleimonas. 15 minuten vanaf onze gezellige overnachtingsplaats Litochoro kun je een lange maar prachtige wandeling naar de top van de Olympos maken. Wel veel drukker dan bij Vikos en in de Tzoumerka. Vlakbij Litochoro ligt een interessante archeologische bezienswaardigheid met de naam Dion, ook uit de tijd van de Macedonische koningen. De liefhebbers van de moderne Griekse keuken moeten zeker even langs gaan bij ‘Gastrodromio En Olympo’.

We hadden een prachtige actieve vakantie in een paar ongelooflijk mooie en nauwelijks bezochte gebieden in Griekenland. Dank je wel, Conny, en Judith, voor de zorg waarmee jullie dit voor ons hebben geregeld. We gaan zeker terug naar Macedonië, Epiros en de Tzoumerka. En in Nymfea willen we meer nachten zijn!