Onafhankelijkheidsdag
Elk jaar wordt in Griekenland op 25 maart het begin van de opstand tegen de Ottomaanse overheersing herdacht. Het is een van de belangrijkste nationale feestdagen en overal wordt deze dag uitgebreid gevierd.
Volgens de legendes begon de Griekse opstand op 25 maart 1821 in de Peloponnesos. Priester Germanos van Patras zou in Kalavrita bij het klooster Agias Lavras de Griekse vlag hebben gehesen en de bijeengekomen strijders zijn zegen hebben gegeven. Onder het roepen van de nationale strijdkreet Ελευθερία ή Θάνατος (Elefthería ie Thánatos), oftewel vrijheid of dood, begon een strijd die pas in 1830 zou eindigen met de erkenning van een onafhankelijke Griekse staat door de drie Europese grootmachten Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland. Het grondgebied van de nieuwe Griekse staat was nog maar een fractie van het huidige Griekenland: zo kwamen bijvoorbeeld de Ionische eilanden pas in 1864 in Grieks bezit en werden Kreta en de Noord-Egeïsche eilanden niet eerder dan in 1913 tot Grieks grondgebied verklaard. Pas in 1947 kwamen de grenzen van het huidige Griekenland tot stand nadat ook de Dodekanesos aan Griekenland terug werden gegeven.
Al dagen van tevoren wappert overal de Griekse vlag, op televisie worden films over de onafhankelijkheidsstrijd getoond en scholen besteden door middel van gedichtjes en toneelstukjes veel aandacht aan deze historische gebeurtenis. Op de dag zelf worden er door heel Griekenland parades gehouden. De beste leerling mag hierbij met de Griekse vlag voorop lopen en dagen van tevoren wordt er op school al ijverig geoefend met het netjes in de pas lopen. De parades trekken altijd veel toeschouwers en zijn bij uitstek een sociale aangelegenheid. Men komt er altijd oude bekenden tegen en na afloop wordt er in de buurt meestal uitgebreid koffie gedronken met vrienden en bekenden.
Maria Boodschap
Historici zijn het er inmiddels over eens dat de opstand in 1821 niet op 25 maart begon, maar al een paar dagen eerder. Voor de orthodoxe Grieken was het echter belangrijk om het officiële begin van de opstand symbolisch samen te laten vallen met een belangrijke religieuze feestdag. Maria Boodschap viel tijdens de eerste dagen van de opstand en zo ging 25 maart de geschiedenis in als de datum waarop de opstand tegen de Ottomaanse overheersing uitbrak. Na de vorming van het Griekse Koninkrijk werd deze dag in 1838 door koning Otto officieel tot nationale feestdag uitgeroepen. Sindsdien is 25 maart voor de Grieken een dubbele feestdag waarop zowel Maria Boodschap als Onafhankelijkheidsdag worden gevierd.
Op deze belangrijke feestdag wordt de vastenperiode voor Pasen, de ‘Sarakosti’, officieel een dag onderbroken. Hiermee kunnen de gelovigen even op krachten komen voordat de volgende dag het strenge vasten weer begint. Het gerecht dat deze dag traditioneel op het menu staat is ‘bakaliaros tiganito me skordalia’, gebakken kabeljauw met knoflookpuree.
Bakaliaros tiganito
Traditioneel wordt voor de gebakken kabeljauw op deze dag geen verse, maar gezouten en gedroogde kabeljauw gebruikt. Dit omdat verse vis vroeger voor de meeste Grieken, de eilanders uitgezonderd, een onbetaalbare luxe was. Bovendien was dit in het Griekse binnenland niet of nauwelijks te verkrijgen.
Skordalia
De naam van deze knoflookpuree komt voort uit twee woorden: het Griekse woord voor knoflook, ‘skordo’, en het uit het Venetiaans afgeleide ‘aliada’. Door de jaren heen werden deze woorden samengevoegd en ontstond de samenstelling ‘skordalia’. Op de Ionische eilanden wordt knoflookpuree nog altijd aliada genoemd.