Theofania

Op 6 januari is het volgens de religieuze kalender Driekoningen, door de Grieken gezien als een belangrijke feestdag en afsluiting van de kerstperiode. Men heeft er verschillende benamingen voor; ta Fota, Epifania of het meest gebruikelijk Theofania, Kinderen trekken net als op de dag voor kerst en op oudejaarsavond langs de huizen en zingen hun kalanda. Een ander gebruik trekt ook zeker de aandacht op deze dag. Na een bezoek aan de kerk trekt de stoet richting zee.

6 januari is in Griekenland een belangrijke religieuze feestdag waarop de doop van Jezus in de Jordaan wordt herdacht. Tijdens de doop zou God zich in de vorm van een duif geopenbaard hebben en daar is de naam Theofania van afgeleid: de combinatie van de woorden ‘Theo’ (God) en ‘Fania’ (Verschijning) betekent zoveel als ‘Goddelijke Verschijning’. Deze dag wordt ook wel de dag van het licht (‘Ta Fota’) genoemd omdat de doop volgens het christelijk geloof als een verlichting van de mens wordt gezien.

‘s Ochtends vroeg gaan kinderen zingend langs de deuren om de boodschap te verkondigen en in de kerk wordt een speciale liturgie gehouden. Na de liturgie trekt een stoet van gelovigen naar de waterkant om daar het hoogtepunt van de dag bij te wonen: het wijden van het water en het opduiken van het kruis. Terwijl de priester het water zegent werpt hij een houten kruis het water in en moedige omstanders duiken in het ijskoude water het kruis achterna. Te midden van wild gespartel zien we ineens een van de zwemmers het kruis triomfantelijk de lucht in heffen: hij is de gelukkige want wie het kruis als eerste weet te grijpen, is verzekerd van een voorspoedig nieuwjaar en mag de priesterlijke zegeningen in ontvangst nemen. Traditioneel namen alleen mannen deel aan het opduiken van het kruis, maar de laatste jaren beproeven ook steeds meer jonge vrouwen hun geluk, iets wat niet elke priester weet te waarderen.

Op 5 en 6 januari gaat de priester rond in het dorp om de huizen te zegenen met het gezegende water uit de kerk. Hij doopt hiervoor een takje basilicum in het water en sprenkelt hiermee het water rond.