Ermis

Kyveli Laskari zegde in 1992 haar baan op om een lange familietraditie voort te zetten. Ook haar dochter Irini verkoos na haar studie de traditie boven een studiegerelateerde baan. Samen runnen ze nu Ermis, een historisch kafenion in Mytilini, de hoofdstad van Lesbos.

In de oude Turkse buurt Epano Skali bevindt zich een bijzonder kafenion met een lange geschiedenis. Al vanaf 1800, nog voor de oprichting van de moderne Griekse staat, vormt dit kafenion bijna ononderbroken een belangrijke ontmoetingsplaats. Aanvankelijk was het kafenion in Turks bezit en zowel Turkse als Griekse inwoners van Mytilini kwamen hier regelmatig om een waterpijp te roken en nieuwtjes uit te wisselen.

Ruim een eeuw later, na de Klein-Aziatische catastrofe en de verplichte Grieks-Turkse bevolkingsuitwisseling in 1923, kwam het kafenion in handen van de uit Klein-Azië afkomstige Griek Giorgos Spanadoukis, de grootvader van Kyveli en overgrootvader van Irini. Nog net op tijd had hij de spullen uit zijn Griekse kafenion in Klein-Azië naar Lesbos weten te verschepen. Marmeren tafels, indrukwekkende spiegels met vergulde lijsten, schilderijen, foto’s en handgeschilderde menukaarten kregen nu een nieuw plekje in het kafenion op Lesbos. Net als het kafenion dat hij zo tragisch had moeten achterlaten, kreeg ook dit de naam Ermis.

De eerste jaren bleef Ermis een simpele ontmoetingsplaats waar men voornamelijk kwam om iets te drinken en bij te praten. Op een oude kaart aan de muur zien we in zowel het Grieks als Arabisch nog wat er toen zoal geserveerd werd: koffie, thee, warme dranken en 40-50 verschillende soorten waterpijp. Door de tijd kwamen daar ouzo en mezedes, kleine hapjes, bij en pas nadat Kyveli Spanoudaki het kafenion overnam, werd het menu vernieuwd en uitgebreid met een groot aantal gerechten.

In het kafenion zelf werden zo weinig mogelijk veranderingen aangebracht. De familie is zich bewust van de historische waarde van het gebouw en doet er alles aan om de originele architectuur en elementen in stand te houden. Zo is de tegelvloer nog altijd hetzelfde als in 1800 en met veel zorg wordt ook het originele houten plafond onderhouden. Ook de oude voorwerpen afkomstig uit het kafenion in Klein-Azië vormen nog altijd een belangrijk onderdeel van de inrichting. Dit belangrijke werk bleef niet onopgemerkt en in 2022 werd Ermis tot nationaal cultureel erfgoed verklaard. Ook maakt het inmiddels deel uit van het Europese netwerk van historische cafés.

Wie Ermis bezoekt, maakt niet alleen kennis met het verleden, maar ook met de keuken van Lesbos en Klein-Azië. De kaart biedt een ruime keuze aan traditionele gerechten en een echte aanrader zijn onder andere de ‘lachanodolmades’, gevulde koolrolletjes met gehakt, rijst en ei-citroensaus of de ‘soutzoukakia’, runderworstjes, naar traditioneel recept uit Smyrni, het huidige Izmir. Ook voor een glaasje ouzo bent u hier aan aan het juiste adres, u bent tenslotte op Lesbos en nergens anders vindt u zoveel verschillende soorten. Probeert u vooral de 'Smyrnio' eens, deze wordt gemaakt naar traditioneel recept uit Smyrni.