Lissos

In de prachtige omgeving van een kleine baai tussen Paleochora en Sougia ligt een historische plaats met een verborgen charme. Hier geen grote borden, toeristenbussen en souvenirs, maar slechts de Kretenzische natuur die harmonieus de vallei met de restanten van de antieke stad Lissos omgeeft. Dat deze plaats alleen te voet of per boot is te bereiken, heeft zeker bijgedragen aan het behouden van een unieke sfeer.  

Lissos deed vroeger dienst als haven van Elyros, ooit de belangrijkste stad van zuidwest Kreta, totdat deze in de 9e eeuw verwoest werd door de Saracenen. De plaats genoot vooral bekendheid vanwege het Asklepieion, een oude Griekse geneesplaats, waar zieken vanuit heel Kreta naartoe reisden om genezing te vinden. In de vallei ziet u nog de overblijfselen van de tempel die aan de god Asklepios was gewijd. Deze tempel werd vermoedelijk in de  3e eeuw v.Chr. gebouwd en was de eerste tempel op Kreta waarbij gebruik werd gemaakt van een Dorische bouworde. Tussen de restanten van de tempel werden tientallen beelden gevonden die veelal kleine kinderen afbeelden. Ook werd hier een prachtig beeld van de god Asklipios gevonden. Veel van deze archeologische vondsten zijn tegenwoordig te zien in het Archeologisch Museum van Heraklion en het Archeologisch Museum van Chania.

Van de tempel van Asklepios zijn nog altijd gedeeltes van de muren en de restanten van indrukwekkende vloermozaïeken zichtbaar. Wanneer u goed naar de muren kijkt, ziet u hier zelfs nog verschillende inscripties.  Dicht bij de tempel zijn ook de overblijfselen van de bron te zien waar de oude Grieken zich voor hun tempelbezoek reinigden en die de geneeskrachtige baden van het Asklepieion van water voorzag.

In de vallei treft u eveneens overblijfselen uit latere periodes aan, waaronder de restanten van een Romeins theater, odeio, en verschillende kerkjes waar bij de bouw vaak materiaal van gebouwen van het antieke Lissos werd gebruikt. De Agios Kyriakos kerk, gelegen in de nabijheid van de tempel, trekt ieder jaar tientallen gelovigen aan die hier in de nacht van 14 op 15 juli overnachten om de heilige Kyriakos te herdenken.

Lissos is per boot vanuit Paleochora te bereiken. Deze zet u af bij het strand van Lissos.  Wanneer u graag wandelt, dan is de wandeling vanuit Sougia een aanrader. In ongeveer 1,5 tot 2 uur wandelt u via een mooie route door onder andere de kloof van Lissos naar de vallei. Bent u een ervaren wandelaar, dan is het mogelijk om vanuit Paleochora via de Europese wandelroute E4 naar Lissos te wandelen. Deze afstand bedraagt ongeveer 16 km.